İai Geleneği

Mitolojik devirlerden beri “İai”, büyük kılıç sanatı olarak anılır. Tarihçesi, kılıç yapımının mükemmelliğe ermesiyle içiçedir ve gelişimi Japon savaş sanatları içinde merkezi bir rol oynar.

Nesiller boyu aktarımla gelişen İai geleneği, 600 yıl önce Hayashizaki Shigenobu’nun elinde belirgin kimliğine kavuşmuştur. Eski Oshu eyaletinde doğan Shigenobu, Yamaga eyaletinin Tateoka-Chô şehrindeki Hayashizaki Myôjin tapınağına dua etmeye gitmişti. Aniden gelen bir aydınlanmayla, İai’ın doğasındaki gerçeğe ulaşıverir. İai’ı sistemli bir hale getirerek başlı başına bir bujutsu (savaş sanatı) kurar, adını da Hayashizaki-Ryu ya da Shigenobu-Ryu koyar. Ölümünden bu yana İai’ın dahi yaratıcısı ve kurucusu olarak anılır. Bugün yaklaşık yirmi beşi yaşayan pek çok İai stiline öncülük etmiştir.

İai Uygulaması

Zırh (bogu) ve bambu kılıç (Shinai) kullanan iki Kendocu, kimin kazandığını ve kimin yenildiğini belirleyecek bir maç yapar. İaido ise, hayali bir rakibe karşı ve zengin uygulama çeşitliliğiyle, kesme, saldırı ve savunma gibi eylemlerin gerçek kılıçla nasıl yapılacağını inceler.

Kılıç ustası, otururken, yürürken, bütün yönlerden gelecek saldırılara hazır olmalı, kendini savunabilmeli ve bunlara karşılık verebilmelidir. İaido’da saldırı ve savunma, ma-ai (mesafe), hasuji (kılıç kesiş açıları) ve te-no-uchi (kılıç tutma) bilgileri açısından ele alınır. Birlik bilgisi de, uyumlu kılıç ve beden hareketiyle rakibin saldırısına nüfuz etmek ve psikolojik zayıflığından faydalanarak onu yenmekle incelenir. Bu gerçek “Kendini Savunma”dır.

Gerçek İai Ruhu

İaido’nun en derin öğretisi ruhsal alandadır. İai, sadece bir düşmanı saf dışı etmek olarak değil, içimizdeki düşmanı yenmek olarak ele alınmalıdır. Burada söz konusu olan zafer, kin nedir bilmeyen bir yüreğe sahip olmak ve kılıcı asla çekmemekte yatar. Bu bilgi İaido’nun eski adlarından olan Saya-no-uchi’de gizlidir. Anlamı “Kılıcı çekmeden yenilmezliğe ermek”tir.

Diğer bir deyişle İai, kötü niyetli değil, huzurlu olmaya dayalı insansal mükemmelliğe gidiş yoludur. İai’ın modern anlamı, insan hayatındaki barış ve huzurdur. Daha geniş olarak “Yılmadan çalışma sayesinde, evrenle uyumlu yaşama yolu” anlamına da varılır.

Kendo’yla Bağlantısı

Zamanımızın çok önemli bir İaidocusu olan Nakayama Hakudo, Kendo ve İaido’ya “Bir kuşun iki kanadı gibi ayrılmaz” olarak bakıyordu. Kılıç sanatında ustalaşmak isteyen için, bu ikisinden biri eksikse mükemmelliğe varmanın imkansızlığına inanıyordu.

Okullar/Stiller

Pek çok Ryu-ha ya da okul vardır. En yaygınları şunlardır: Muso Shinden Ryu, Muso Jikiden Eishin Ryu, Tamiya Ryu, Hoki Ryu, vs. Bir ömür boyu çalışmak bile bu stillerin hepsinin öğrenilmesine yetmez.

1968′den bu yana onbir kılıç ustasından oluşan bir komisyon Zen Nihon Kendo Renmei (Japon Kendo Federasyonu) önderliğinde toplanarak, değişik stillerin önemli özelliklerini oniki Kata’da toplamışlardır. Bu seri ZNKR Seitei İai Kata adını taşır.

Yeni başlayanların da çalışabileceği bu kata serisi, bütün stillere ait prensiplerin yüzde doksanını içerir. Yine de gerçek ustalık ve İai ruhunun anlaşılması eski Ryu-ha’ların (stillerin) çalışılmasıyla mümkündür.

İai: “Yay” diye okunur. Kaynak: Avrupa Kendo Federasyonu Web Sitesi